«En Suecia é costume dar as grazas por un favor. As embarcacións tradicionais de Galicia eran un tema de luxo para unha tese, e eu podía estudalas en profundidade grazas á axuda dunha bolsa do Ministerio de Asuntos Exteriores español. Polo tanto, debía ir a Madrid dar as grazas por esta axuda e render contas do que realizara. Dera coa Gitanilla e era para min un deber conseguir que se conservase para o futuro esta moi enxebre lancha galega. O Museo Naval de Madrid non tería problemas en salvala se o seu director quixese. Logo, había outra razón para ir a Madrid. Era a idea de facerlle un agasallo a Xoana, un detalle de bo gusto, e se viña de Madrid impresionaría máis.
Pero entregar só o agasallo sen máis sería un pouco sinxelo. Debía dar lugar a algo recíproco. Xoana cosía. Eu adoitaba levar unha especie de pescadora de xénero denim por enriba do xersei islandés. Metida por dentro do ancho cinto de coiro dos vaqueiros, dábame un carisma de arrogancia ao estilo Belmondo. Neste clima, onde a roupa nunca secaba de todo, a pescadora empezaba a gastarse. Xoana debía confeccionarme outra nova.
Na véspera da miña viaxe a Madrid, ninguén parecía saber onde se atopaba Xoana. A présa fíxome ser imprudente ao preguntar por ela.
-Xoana está no monte. Está a axudarlle a Margarita a cargar un carro de toxo.
Os ollos da muller murmuradora brillaban e o seu sorriso aínda lle daba un aspecto máis saínte á súa dentadura. Que tema para comentar coas demais mulleres no río! O sueco en busca de Xoana no monte, onde o toxo tanto podía tapar. Xoana, á que a súa nai non quería ver como obxecto de comentarios de ninguén. Agora si que terían que criticar no río.
A rompente ante os acantilados pola parte de fóra de Ons amansara e despedía longas faixas de escuma de volta ao mar. A auga reflectía o sol da tarde. Nunca vira a Xoana tan morena. Un guecho de pelo caíalle sobre a fronte. Ao lado estaba Margarita, contemplando, e detrás das dúas mozas había un par de vacas pacendo tranquilamente. Sentía o contacto entre Xoana e eu. Por que non se lle podía dar máis tempo a un momento coma este?, por que os dous ou tres minutos tiñan que reducirse enseguida a un mero recordo? Abaixo, na súa casa, a muller murmuradora seguramente contaba o tempo que eu tardaría en volver.
-Quero que me confecciones outra igual a esta!
Xoana non fixo ademán de coller a pescadora. A min non se me ocorrera traer tea para confeccionar unha nova ou, polo menos, diñeiro para o material. Eu dábame ao estilo Belmondo. Arrogancia relaxada. A pescadora quedou no chan”.
Fragmento de Namoreime en Ons, de Staffan Mörling.